اتکاء به ظرفیت داخلی ، مهمترین الزام تحقق اقتصاد مقاومتی

انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام (ره) با تکیه بر شعار نه شرقی نه غربی و اتکا به ظرفیت ها و نیروهای داخلی به پیروزی رسید و همه کشورها حتی نیروهای مخالف رژیم پهلوی مبارزه و انقلاب بدون اتکا به قدرتهای بیرونی ناممکن به حساب می آمد که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در مقاطع مختلف هر جا به ظرفیت های درونی کشور تکیه کردیم پیروز شدیم که نمونه های بارز آن پیروزی در هشت سال دفاع مقدس ، رشد و توسعه صنایع نفت و گاز ، صنایع دفاعی به ویژه در بخش موشکی و هسته ای است . مقام معظم رهبری هم بارها بر این موضوع تاکید کردند و از جمله فرمودند : "تکیه به ظرفیت درون زای کشور است تا نگاهمان به بیرون نباشد . این توصیه ما است ، این معنایش این نیست که از امکاناتی که در بیرون هست استفاده نکنیم ، این دو حرف با هم اشتباه نشود . امیدمان را به بیرون از ظرفیت داخلی کشور ندوزیم در بیرون از مجموعه کشور و نظام جمهوری اسلامی ، جبهه بزرگی وجود دارد که با همه توان از سی و  چند سال پیش به این طرف کوشیده نگذارد که این انقلاب ریشه دار شود . نگذارد این انقلاب پایدار بماند و نگذارد در زمینه های گوناگون الگو بشود نمی شود از دشمن و روش های خصمانه ای که کرده ، انتظار دوستی و محبت داشت . نمی گوییم از اینها استفاده نکنید ، اما می گوییم اطمینان نکنید ، اعتماد نکنید چشم به آنها ندوزید ، چشم به داخل بدوزید . کلید حل مشکلات اینجاست یعنی در درون کشور و امکانات داخلی کشور است از اینها می شود خردمندانه بهره برداری کرد اینها باید شناسایی بشوند ".

استکبار جهانی به این نتیجه رسیده است که مستقیما نمی تواند انقلاب اسلامی را از بین ببرد به همین دلیل به دنبال نفوذ و تغییر در هویت انقلاب اسلامی است و تغییر در باور مردم و مسئولین برای حل مشکلات مردم از طریق رابطه با غرب است دشمن برای این تغییر دنبال فرصت سوزی است به همین دلیل امریکا علیرغم خوش بینی مسئولین در دو سال گذشته نشان داد بد عهد و اهل خدعه است .

تصمیم نظام سلطه برای تشدید فشارها و بنابر گفته آنان اقدامات فلج کننده و پشیمان کننده در مقطع دهه 1390 ، مردم و نیازهای روزانه آنها را هدف قرار داد که برای اولین بار مقام معظم رهبری راهبرد اقتصاد مقاومتی برای مقابله با اقدامات نظام سلطه اعلام کرد : " من سال 1386 در صحن مطهر علی بن موسی الرضا (ع) در سخنرانی اول سال گفتم که اینها دارند مسائل اقتصادی را پیگیری می کنند . (مقام معظم رهبری در سال 1391 )

زمانی که مقام معظم رهبری ایده اقتصاد مقاومتی را مطرح کردند این موضوع مثل موجی وارد جامعه شد و متاسفانه کم کم رنگ باخت . یکی از دلایل کم رنگ شدن آن رویکردی در جامعه حاکم شده که خیال می کنند همه مشکلات اقتصادی فعلی با مذاکره حل می شود در حالی که یک اشتباه استراتژیک است این راه حلی منطقی نیست بلکه راه حل در درون خود ماست . در دولت احمدی نژاد با رها کردن اقتصاد به حال خود در دو سال پایانی دولت و اعلام تمایل چندین باره رئیس دولت به مذاکره با آمریکا هیچ حرکتی در جهت استفاده از ظرفیت داخلی برای روی پا نگاه داشتن اقتصاد ارائه نکرد و دولت روحانی هم که اصلا اعتقادی به این موضوع نداشت .

اکثر قریب به اتفاق اساتید و کارشناسان اقتصادی کشور معتقدند مشکلات و بحران های فعلی اقتصاد کشور مربوط به تحریم ها نیست بلکه مشکل اصلی ساختار بیمار اقتصاد داخلی کشور است آنها معتقدند مذاکره و تعامل با غرب راه نجات اقتصاد کشور نیست بلکه بایستی به مسئله اقتصاد براساس مدل جمهوری اسلامی عمل شود .

"مایکل تو دارو" به عنوان یک اقتصاد دان در کتاب اقتصاد و توسعه جهان سوم می نویسد" اشکال جهان سوم این است که مدل هایی که غربی ها برای خودشان طراحی می کنند را می برند و در کشور خودشان پیاده می کنند و جواب برعکس می گیرند ."

مقام معظم رهبری در اولین سالروز ابلاغ اصول 24 گانه اقتصاد مقاومتی می فرمایند " اقتصاد مقاومتی یعنی ساخت اقتصادی و بنای اقتصادی جوری باشد که از نیروهای مردم استفاده شود و کمک واقعی گرفته شود" با توجه به اینکه بیش از دو سال از ابلاغ سیاست های اقتصاد مقاومتی می گذرد و اقدام عملی در این زمینه شکل نگرفته نامگذاری سال 1395 در راستای توجه به اقتصاد مقاومتی و گفتمان سازی و عملیاتی نمودن آن اقدام اساسی است . اولین گام در این مسیر ، دولت بایستی با برنامه ریزی صحیح ضمن طراحی برنامه های عملیاتی با اهداف کمی و زمابندی شده و تعیین دقیق اقدامات عملی و محل تامین منابع مورد نیاز برای هر اقدام است .

ما در اقتصاد مقاومتی باید امکانات و ظرفیت های خودمان را بسیج کنیم . نقاط ضعف خود را آسیب شناسی جدی کنیم و آنها را بشناسیم و با استفاده از امکانات اقتصاد کشور را در مواجه با نقاط آسیب پذیر واکسینه کنیم در واقع اقتصاد مقاومتی در پی مقاوم سازی ، آسیب زدایی و ترمیم ساختارها و نهادهای فرسوده و ناکارآمد موجود اقتصادی می باشد .

یکی از مهمترین ارکان یک اقتصاد پویا نیروی انسانی متخصص و تحصیل کرده است . کشور ما امروز از این بابت هیچ مضیقه ای ندارد و این یک نقطه قوت بسیار مهمی است . اما آنچه مهم است این است که این جمعیت تحصیل کرده کجای چرخه اقتصادی قرار گرفته اند ؟ چه استفاده ای از این پتانسیل عظیم صورت می گیرد ؟ چقدر تلاش می کنیم ارتباط دانشگاه و صنعت تقویت شود؟

اقتصاد مقاومتی اقتصادی درون زا و برون گرا است. در اقتصاد مقاومتی تکیه اصلی بر ظرفیت های داخلی از قبیل ظرفیت های علمی ، انسانی،طبیعی ،مالی ، جغرافیایی و ... است که به معنای تمرکز بر امکانات داخلی و داشته های درونی است . مقام معظم رهبری در این رابطه در سال 1393 فرمودند " این اقتصاد درون زا است . درون زاست یعنی چه؟ یعنی از دل ظرفیت های خود کشور ما و خود مردم ما می جوشد ، رشد این نهال متکی است به امکانات کشور خودمان ، درون زا به این معناست ، اما در عین حال درون گرا نیست یعنی اقتصاد مقاومتی به این معنا نیست که ما اقتصاد خودمان را محصور می کنیم و محدود می کنیم در خود کشور ، نه دورن زاست ، اما برون گراست با اقتصادهای جهانی تعامل دارد ، با اقتصادهای کشورهای دیگر با قدرت مواجه می شود ."

با این رویکرد می توانیم از ظرفیت های ملی  و منطقه ای استفاده کنیم و بازار 300 میلیون نفری ایران و کشورهای همسایه فرصت خوبی است که بتوانیم در حوزه های مختلف اقتصادی ، از انرژی ، پتروشیمی ، نفت و گاز ، صنایع کوچک و متوسط برای جذب سرمایه گذار استفاده کنیم .

اقتصاد مقاومتی یعنی اینکه فرهنگ تلاش ، صداقت در کار و فرهنگ تعهد باید به گفتمان روز و ارزش تبدیل شود بجای اینکه هر روز بیاییم برای افکار تعامل و مذاکره تبلیغ کنیم در صدد جریان سازی در راستای احیاء ارزش های دینی و ملی باشیم و براساس این شاخص ها بتوانیم داشته هایمان را شکوفا کنیم و به آنچه که نداریم با نوآوری دست یابیم با عنایت به اینکه مقام معظم رهبری در طول  سالهای اخیر به جزئیات اقتصاد مقاومتی هم وارد شده است بزرگترین جفا این است که بجای عملیاتی نمودن این نسخه شفابخش به تعریف و تمجید و نصب تابلو شعار سال بپردازیم لذا باید توجه داشت که ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از سوی رهبر معظم انقلاب براساس اصل 110 قانون اساسی ، به لحاظ قانونی اقتصاد مقاومتی الگوی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است و بر این اساس هرگونه برنامه ریزی و اقدام برخلاف این الگو غیرقانونی و نامشروع است و مسببین آن مستوجب پیگیری حقوقی و قضایی خواهند بود لذا وظیفه نمایندگان محترم در مجلس شورای اسلامی در قانونگذاری صحیح و شورای نگهبان در جهت نظارت بر مصوبات در راستای سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی و قوه قضائیه در مجازات متخلفین از این پس بیشتر خواهد بود . بی تردید اقتصاد مقاومتی ، اقتصاد ایران را در برابر تهدیدها مقاوم کرده و شاهد تحولاتی شگرف در زمینه های کارآفرینی ، مشارکت آحاد جامعه در فعالیت های اقتصادی ، توانمندسازی نیروی کار ، رقابت پذیری اقتصاد ، اشتغال و بهره وری و بهبود شاخص های عدالت اجتماعی خواهیم بود .

ان شاء ا... با عملیاتی نمودن اصول 24 گانه اقتصاد مقاومتی ما را به لحاظ اقتصادی به جایگاه اول منطقه برساند . اقتصادی که برای جهان اسلام الهام بخش و کارآمد بوده و زمینه ساز تشکیل تمدن بزرگ اسلامی باشد .

پرویز سالاری

عضو شورای اسلامی شهر بندرعباس