مدیریت بحران از  اصطلاحات حوزه مدیریت است، که به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها، چاره جویی‌ها و دستورالعمل‌هایی اطلاق می‌گردد، که مدیریت یک سازمان، در چالش با بحران انجام می‌دهد و هدف آن کاهش روند، کنترل و رفع ودر بعضی مواقع پیش بینی وپیشگیری از بحران است. 

 

🔸امروزه عمده ترين نقاط ضعف مديريت بحران عدم هماهنگي و همكاري سازمان‌ها، كمبود ضوابط و مقررات جامع و مانع و پراكندگي و ناكافي بودن قوانين و مقررات موجود و محدوديت منابع مالي است. در تعریف مدیریت بحران باید هریک را بصورت جداگانه تعریف کرد. مديريت عبارت است از حداكثر استفاده مطلوب از منابع موجود (نيروي انساني – امكانات مالي و امكانات فيزيكي) از طريق اعمال اصول يا نظام مديريت ( برنامه ريزي – سازماندهي – هدايت و رهبري – نظارت و كنترل و هماهنگي ) براي رسيدن به هدفي خاص.

بحران در حقيقت  حادثه اي است كه به طور طبيعي و يا توسط بشر به طور ناگهاني و يا به صورت فزاينده به وجود مي آيد و سختي و به مشقتي به جامعه انساني به گونه اي تحميل نمايد كه جهت بر طرف كردن آن نياز به اقدامات اساسي و فوق العاده باشد.با تعریف فوق از مدیریت بحران اینجاست که نقش  بی بدیل ومهم مدیران شهری در مسئله مدیریت بحران اشکار می گردد.

 

🔸از تازه ترین رویکردهایی که در نظریه مدیریت شهری میتوان اضافه نمود تا مدیران شهر بتوانند کارآیی بيشتری را در زمان بحرانها داشته باشند عبارت است از نقش مدیران شهری در مدیریت بحران دانست.اولین نقش ، نقش دریافت کننده اطلاعات می باشد یعنی مدیران شهر از منابع و مراکز سيستمهای موجود اطلاعات مرتبط با بحرانها را جمع آوری نمایند تا برای تصميم سازی و تصميم گيری آتی کارساز باشد.دومین نقش پخش کننده اطلاعات و آگاه کننده است این نقش به نحوی اطلاع رسانی و آموزش شهروندان در خصوص بحرانها می پردازد یعنی آگاهیهای لازم در خصوص نحوه برخورد و چگونگی حرکت جمعيت را در بحرانها به شهروندان اطلاع رسانی نماید. نقش سوم تشخيص بحرانها،نقش کارآفرین (گروههای اثربخش مواجه با بحران و بلایا )در سه نقش اخير مدیران شهری از طریق دریافت نيازها و انتظارات مردم و جامعه باید بتوانند در خصوص بحرانهای ایجاد شده تصميمات اثربخش و کارآمدتری در ارایه خدمات به آنان و فرهنگ سازی لازم دست یابند. تشکيل و سازماندهی گروههای اثربخش مواجه با بحرانها و بلایا با ترکيبی از اعضای نظام مدیریت شهری و گروهها و شهروندان متخصص در امور و عرصه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد کند.

 

🔸در خصوص برنامه ريزي مديريت شهري می بایست با علم به کليه برنامه هایی که قبل از بروز ، یک مدیر بحران(مدیران شهری) یا به عبارتی فرمانده ی پاسخ گویی به یک سانحه شرایط اضطراری تدوین شده است و کليه تمهيدات و اقداماتی را که به آنها پرداخته شده است ،جامعه شهری را مورد تجزیه و تحویل و کاربرد زود هنگام قرار دهد .اجرای مانور دراین بخش به مدیران شهری کمک زیادی می کند .با توجه به اینکه سوانح هر کدام خصوصيات مربوط به خود را داشته و شدت آنها به یک اندازه نيست ،اجرای مانورهایی با مقياس واقعی با در برداشتن کليه ابعاد یک سانحه، مدیران را برای یک برنامه ریزی مناسب و یافتن مشکلات و نقاط ضعف و قوت راهنمایی ميکند .و با توجه به برنامه همه جانبه ایی که تدوین ميگردد، خدمات در پاسخ گویی به بهترین شکل ارائه می گردد. بررسی مواردی که در برنامه ریزی در مدیریت بحران شهری باید مورد توجه قرار بگيرد ، به دو بخش تقسيم ميگردد: 

بخش اول:قبل از بروز بحران در جوامع شهری 

بخش دوم :بعد از بروز بحران در جوامع شهری.

 

 

🔸با توجه به بررسی وظایف واختیارات مدیران شهری در مدیریت بحران می توان به نقش مدیران شهری چه قبل وچه بعد از بحران پی برد که در کنار سایر ادارات (هلال احمر، نیرهای امدادی ونظامی و...)مربوطه می توانند با یک مدیریت هدفمند واستراتژیک جهت آموزش شهروندان در خصوص آگاهی لازم درنحوه برخوردیا تشخیص قبل از بروز بحرانها اثر بخشی خاصی خواهند داشت . همچنین مدیران شهری از طریق دریافت احتیاجات و انتظارات مردم و آحاد جامعه، باید بتوانند در خصوص بحرانهای ایجاد شده تصميمات مثمرثمر و کارآمدتری در ارایه خدمات به آنان و فرهنگ سازی لازم دست یابند. تشکيل و سازماندهی گروههای اثربخش مواجه با بحرانها و بلایا با ترکيبی از اعضای نظام مدیریت شهری ونیروهای امدادی و گروهها و شهروندان متخصص در امور و عرصه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد کند.وهمچنین با وجود برنامه ریزی های لازم وهدفمند با برگزاریهای مانورهای متعدد جهت آمادگی لازم برای بعداز بحران نیز نقشی بی بدیل خواهند داشت.