یکی از مولفه های شهر ایده آل ،داشتن محیط شهری مناسب برای همه اقشار جامعه می باشد . از همین رو، یکی از مهم ترین دغدغه های مدیران شهری بحث مناسب سازی محیط شهری برای معلولان وسالمندان می باشد. که با توجه به ضرورت تحقق حقوق معلولان و سالمندان به عنوان بخش قابل توجهی از اقشار جامعه،  در راستای بهره مندی از حق ‌ورود و استفاده از محیط جامعه همچون سایر شهروندان وایجاد فرصت های برابر با سایر افراد برای دسترسی به محیط های فیزیکی، اطلاعات و ارتباطات، ازهمین رو مدیریت شهری در شهر بندرعباس در تلاش است تا شرایطی را فراهم نماید که موانع حضور معلولان وسالمندان مرتفع شده و تحقق این امرمهم وضروری از طریق سیاست گذاری مدیران شهری ، برنامه ریزی مدون، نظارت و جلب مشارکت همه دستگاه‌ها اعم از دولتی و غیردولتی و همچنین فعال سازی و استفاده از ظرفیتهای  سمن ها و خیرین امکان پذیر خواهد بود.

 

 

🔸در شهر بندرعباس با  افراد مختلف ،که با عدم توانایی ها و معلولیت های مختلفی روبرو هستند مواجه هستیم.و همه آنها باید بتوانند در شهر تردد کنند از محلات قدیمی چون چاهستانیهاوکوی ملت ( دوهزار )گرفته تا مناطق شلوغ مرکز شهر یا مناطق ساحلی که هر کدام از محلات معدودیت های خاصی جهت رفت وآمد دارنداز جمله وجود شیب تند وهم سطح نبودن معابر، با وجود چنین محلاتی آنها باید از امکانات و فضاهای شهری بدون مشکل و نیاز به کمک استفاده کنند. اما این امکانات برای همه افراد وجود ندارد.متاسفانه برخی افراد مناسب سازی را به معلولیت گره می زنند و معتقدند این قشر جامعه آماری محدودیتی دارند و باید به مسائل اساسی و کلان تر شهری بپردازیم و به همین خاطر مناسب سازی را در اولویت های پایین قرار می دهند. 

 

🔸فرهنگ مناسب سازی  معابر برای معلولان وسالمندان در شهر بندرعباس نهادینه نشده است، مناسب سازی فضاهای شهری، برای معلولین جسمی و سالمندان از جمله رویكردهای عدالت محوردر برنامه ریزی و مدیریت شهری جامعه ما محسوب می شود. با وجود این، بسیاری از محیط های عمومی شهری همچون ساختمانها، خیابانها،پارك ها و مراكز خرید در بندرعباس با معضل نامناسب بودن فضا برای استفاده از معلولین و سالمندان مواجه هستند.

 

 

🔸 با توجه به اینكه شهر بندرعباس  در منطقه گرم وخشک کشور واقع شده و شهری با شرایط ویژه در حوزه آب وهوایی ، با شدت میزان حرارت هوا که در بعضی رزوهای تابستان تا 50درجه سانتیگراد نیز می رسد، طولانی بودن فصل گرما،شدت رطوبت در مواقع شرجی زیادهوا به علت نزدیکی به خلیج فارس مواجه است اهمیت و ضرورت توجه به مناسب سازی محیط ها و فضاهای شهری بخصوص در محلات قدیمی (چاهستانیها-کمربندی- کوی ملت(دوهزار)و....) و مناطق ساحلی وپارکها  وساختمانهای اداری وخدماتی با توجه به نیازهای معلولان و سالمندان دو چندان می شود.

 

🔸 برای رسیدن به هدف مدیریت ایده آل و پایدار در مناسب سازی معابردر شهر بندرعباس در بلند مدت و کاهش اثرات منفی آن ، نیازمند این است که علاوه بر آموزشهای فرهنگی لازم به شهروندان در رعایت حقوق معلولین وسالمندان ازطریق رسانه های جمعی، در برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های مدیریتی عوامل موثر دیگر نیز از سوی بخشهای ذی ربط  از جمله تعامل مناسب با سازمان بهزیستی استان وشهرستان وارگانهای دانشگاهی وتحقیقاتی برای پیشبرد بهتر امورمورد توجه قرار گیرد.

 

🔸با یک برسی میدانی از سطح شهر بندرعباس می توانیم مشکلات افراد معلول وسالمند را به شکل زیر خلاصه کنیم .

-درشهر بندرعباس فعالیت کمی مبنی بر طراحی و یا مناسب سازی معابر عمومی انجام شده است.(بخصوص محلات قدیمی که در حاشیه شهر قرار دارند)

 - نبود علائم هشدار دهنده در چهارراه ها و تقاطع های شهر 

 

- عدم وجود آسانسور مناسب درمراکز خریدو ساختمان های اداری وخدماتی 

 _ناصافی معابر و خیابان ها در سطح شهر بخصوص بخصوص محلات چاهستانیها و کوی ملت (دوهزار) وکل منطقه کمربندی 

 

- شیب نامناسب و عدم كف سازی معابر 

 - عدم وجود امكانات اجتماعی در محیط های شهری مانند توالت فرنگی، سرویس های بهداشتی مناسب 

 

- لغزندگی،كف های خاكی، عرض كم پیاده روها، شیب طولی و عرض نامناسب

- سدمعبر كیوسك ها، وجود پله در پیاده رو ، پارك اتوموبیل ها در پیاده رو و بستن راه عبور، 

 

-نبود تجهیزات لازم برای سوار شدن به ناوگان حمل و نقل عمومی از مهم ترین مشكلات فضاهای شهری بندرعباس برای این گروه از شهروندان می باشد.‌ 

 

 

🔸 با این وجود براي دستيابي به روش مناسب سازي معابر، در ابتدا مشكلات شبكه معابر پياده و شبكه ارتباطي پياده و سواره در محلات ومناطق مورد بررسي براي افراد معلول وسالمند شناسايي مي شوند. مشكلات به تفكيك  موانع بررسي  و سپس راهكارهاي بهسازي و نوسازي به صورت جداگانه که با توجه به وضعیت محیطی خاص هرمنطقه یا محله به عنوان ضوابط و توصيه ها بيان مي گردد. در مبحث خصوصيات فيزيكي سطح، عرض، جنس، و شيب طولي و عرضي و در بخش موانع فيزيكي، موانع موقت و موانع دائم بررسي مي شوند مثلا برسی مجموعه پارک های ساحلی شهر وموانع آن یا برسی مناطق حاشیه شهر وموانع آن. در زمينه تجهيزات شهري نيز مسائل مهم ترين تجهيزات مورد استفاده شامل ايستگاه اتوبوس،  سطل زباله و صندوق پست، آب خوري و درنهايت علائم شهري و نورپردازي شناسايي و درنهايت ضوابط و توصيه هاي طراحي مناسب اين تجهيزات بيان مي گردد. 

 

🔸 درپایان می توان پیشنهاداتی در جهت بهبود شرایط فعلی به منظور مناسب سازی فضاهای شهری دراستان بخصوص بندرعباس با تاكید بر نیازهای افراد معلول وسالمند می توان ارائه داد كه عبارتند از: 

-   مهم ترین اقدام دراین حوزه می تواند احداث پیاده روهای غیرلغزنده و سخت بخصوص در مناطق حاشیه ای شهر مثل کمربندی و کوی ملت(دوهزار) باشد.

- تلاش در رفع اختلاف پوشش های كف در یك مسیر كوتاه و هماهنگ كردن كف پوشها برای ممانعت از خطر لغزندگی افراد. 

استفاده از پل های هوایی برقی بخصوص در مناطق شلوغ شهر .

برای دستیابی به محیط مناسب برای معلولان و سالمندان، لازم است شبكه معابر شهری بندرعباس شبكه پیاده و شبكه ارتباطی پیاده به گونه ای طراحی شود كه معلولان و سالمندان به خوبی بتوانند به نقاط مختلف شهری دسترسی پیدا كنند.